Αναγνώριση Τέκνου Εκτός Γάμου: Όσα Πρέπει να Γνωρίζετε
Όταν ένα παιδί γεννιέται εκτός γάμου, συχνά προκύπτουν απορίες σχετικά με τα δικαιώματα, τις υποχρεώσεις και τις διαδικασίες που πρέπει να ακολουθηθούν για την αναγνώριση της πατρότητας.
- Τι σημαίνει «τέκνο εκτός γάμου»;
Τέκνο εκτός γάμου θεωρείται το παιδί που γεννιέται όταν η μητέρα του είναι άγαμη κατά τον τοκετό ή όταν το παιδί γεννηθεί μετά τη λύση ή την ακύρωση του γάμου ή του συμφώνου συμβίωσης, πέρα από το διάστημα των 300 ημερών. Το ίδιο ισχύει και για παιδιά που προέρχονται από ανυπόστατο γάμο.
- Ποιος έχει τη γονική μέριμνα του ανηλίκου που έχει γεννηθεί εκτός γάμου (ή συμφώνου συμβίωσης);
Από τη στιγμή της γέννησης, το παιδί συνδέεται νομικά με τη μητέρα και την οικογένειά της, δηλαδή η μητέρα έχει τη γονική μέριμνα. Με την αναγνώριση, ο πατέρας αποκτά συγγένεια με το παιδί και αναλαμβάνει από κοινού με τη μητέρα τη γονική μέριμνα. Σε περίπτωση που οι γονείς ζουν χωριστά, εφαρμόζονται οι ίδιες διατάξεις που προβλέπει ο νόμος για τα τέκνα διαζευγμένων γονέων, σχετικά με την άσκηση της επιμέλειας, την υποχρέωση διατροφής και την επικοινωνία με το παιδί.
- Πώς γίνεται η αναγνώριση του παιδιού;
Υπάρχουν δύο τρόποι:
- Εκούσια αναγνώριση: Ο πατέρας δηλώνει ενώπιον συμβολαιογράφου ότι αναγνωρίζει το παιδί, με τη συναίνεση της μητέρας.
- Δικαστική αναγνώριση: Αν δεν υπάρχει συναίνεση ή υπάρχει διαφωνία, η πατρότητα μπορεί να αναγνωριστεί με απόφαση δικαστηρίου.
Η αναγνώριση του τέκνου (εκούσια ή δικαστική) δηλώνεται στο ληξιαρχείο.
- Υπάρχουν προθεσμίες για την αναγνώριση;
Η μητέρα έχει δικαίωμα να ασκήσει αγωγή εντός πέντε (5) ετών από τον τοκετό. Το παιδί, από την άλλη, μπορεί να ασκήσει το δικαίωμα του μέσα σε ένα (1) έτος από την ενηλικίωσή του. Ο πατέρας έχει δικαίωμα δικαστικής αναγνώρισης πατρότητας μέσα σε δύο (2) χρόνια αφότου αρνήθηκε τη συναίνεσή της η μητέρα.
Αντίθετα για την εκούσια αναγνώριση δεν υπάρχει προθεσμία.
- Ποιες είναι οι συνέπειες της αναγνώρισης;
Με την αναγνώριση:
- το παιδί αποκτά όλα τα δικαιώματα που θα είχε αν είχε γεννηθεί σε γάμο,
- συνδέεται νομικά με τον πατέρα και την οικογένειά του,
- αποκτά δικαίωμα διατροφής και κληρονομικής διαδοχής,
- μπορεί να τροποποιηθεί το επώνυμό του στο ληξιαρχείο, ώστε να περιλαμβάνει και το πατρικό.
- Τι συμβαίνει αν οι γονείς παντρευτούν μετά τη γέννηση του παιδιού;
Ο γάμος των γονέων μετά τον τοκετό δεν αρκεί από μόνος του. Πρέπει να γίνει και αναγνώριση (εκούσια ή δικαστική), ώστε το παιδί να αποκτήσει όλα τα δικαιώματα τέκνου γεννημένου εντός γάμου.
- Πότε δεν χρειάζεται συναίνεση της μητέρας;
Η συναίνεση της μητέρας δεν απαιτείται αν έχει αποβιώσει ή στερείται δικαιοπρακτικής ικανότητας. Σε περίπτωση που ο πατέρας έχει αποβιώσει ή δεν μπορεί να ενεργήσει, το δικαίωμα αναγνώρισης μπορεί να ασκηθεί από τους γονείς του.
Συμπερασματικά, η αναγνώριση τέκνου εκτός γάμου είναι μια διαδικασία που διασφαλίζει την πλήρη νομική προστασία του παιδιού, τα δικαιώματά του απέναντι στον πατέρα και την οικογένειά του, αλλά και τις υποχρεώσεις του πατέρα απέναντι στο παιδί. Για να αποφευχθούν προβλήματα ή καθυστερήσεις, είναι σημαντικό να ζητείται η καθοδήγηση δικηγόρου από τα πρώτα στάδια της διαδικασίας.